Jaarverslag LabPON 2023
In dit jaarverslag is de essentiële informatie weergegeven over de ontwikkelingen, innovaties en implementaties in 2023. In voorgaande edities werd de informatie geclusterd in de vijf pijlers van het meerjarenbeleidsplan:
- Medewerkers
- Processen
- Automatisering
- Kenniscentrum
- Samenwerken
Eind 2023 zijn we begonnen met het herijken van het meerjarenbeleidsplan 2021-2025. Dit heeft geresulteerd in een nieuw meerjarenbeleidsplan voor de periode 2024 – 2026 (zie voor meer informatie meerjarenbeleidsplan). In de uitvoering van projecten en acties is gebleken dat bepaalde pijlers veel overlap met elkaar hebben. Daarom zijn de vijf pijlers gecomprimeerd tot drie pijlers:
- Medewerkers & organisatie
- Processen & automatisering
- Samenwerken & omgeving
Ga naar de pijlers voor meer informatie over de ontwikkelingen en gebeurtenissen van LabPON in 2023.
Pijler 1: medewerkers & organisatie
LabPON is een groot perifeer laboratorium in Nederland. Wij zijn een stichting en alle medewerkers, waaronder de vakgroep pathologen, zijn in loondienst. Het pathologieproces is door de jaren heen op verschillende fronten gedigitaliseerd. Maar het primaire proces blijft arbeidsintensief.
Aantal medewerkers per afdeling
Het aantal FTE van LabPON per afdeling in 2023 was:
Afdeling |
Werkelijke bezetting in FTE: |
Histologisch laboratorium |
25,19 |
Immunologisch laboratorium |
4,97 |
Cytologie laboratorium |
0,67 |
Cytologie screening |
10,15 |
Medische staf pathologie |
15,60 |
Medische administratie PA |
9,31 |
Molelucaire pathologie |
8,98 |
KAM |
1,67 |
Uitsnijkamer | 7,97 |
Directie pathologie |
4,67 |
Wetenschapscommissie | 0,22 |
Stagiaires pathologie | 0,89 |
Laboratorium
Dagelijks lopen er tientallen analisten, laboranten, assistent analisten en stagiaires op de afdelingen histologie, cytologie, immunologie en moleculair om de ingezonden lichaamsweefsels- en cellen voor te bereiden en te bewerken zodat pathologen een diagnose kunnen stellen.
Pathologen
Een groep van 18 pathologen (2023) beoordeeld dagelijks de pathologie van de patiënten in regio Twente, Achterhoek-Oost en landelijk via de aanlevering van pathologie materiaal van Diagnostiek voor U. Daarnaast hebben we 1 klinisch moleculair bioloog voor de pathologie (KMBP) in dienst. Bij LabPON werken we in subspecialisaties en iedere patholoog heeft een aantal aandachtsgebieden. Hieronder is het aantal pathologen per subspecialisatie weergegeven.
Pathologen per subspecialisatie
Gyn = gynaecopathologie
Mam = mamma pathologie
Uro = urogenitale pathologie
Kind = kinderpathologie
Endocr = endocriene pathologie
Thor = long- en thoraxpathologie
GE = gastro-enterologie
HH = Hoofd- halspathologie
WD = weke delen pathologie
Bot = botpathologie
Neur = neuropathologie
Hep = leverpathologie
Nefr = nefropathologie
CV = cardiovasculaire pathologie
Derm = dermatopathologie
Hem = hematopathologie
MDO's
Per subspecialisme het aantal mdo’s / besprekingen over 2023
Reuma |
5 |
Dermat |
6 |
Epicrise |
7 |
Necro |
9 |
Interne biopsie |
10 |
Nier |
11 |
Supraregionaal upperGI |
24 |
GEPA |
26 |
Neuro | 47 |
Schildklier |
47 |
Colon | 49 |
Colorectaal M1 | 51 |
Slokdarm | 41 |
Hoofd- hals | 52 |
Uro | 99 |
Hemat | 100 |
Gynaeco | 101 |
Long | 110 |
Onco | 176 |
Mamma | 453 |
Medisch secretariaat
Het medisch secretariaat, bestaande uit 12 medisch secretaresses, vervult verschillende taken ter ondersteuning van het pathologie proces. Zij verzorgen de ontvangst van het materiaal, bemannen het frontoffice in het MST Enschede, verzorgen de pathologen planning voor o.a. besprekingen en mdo’s. Verder verzorgen zijn de aanvoer van de materialen die de huisartspraktijken gebruiken voor afname van patiëntmateriaal. Zijn verantwoordelijk voor het archief waar alle coupes en glaasjes bewaard worden. En een belangrijke taak die zij vervullen is het telefonisch contact met de aanvragers zoals huisartspraktijken en de poli’s van de ziekenhuizen.
MT en staf
Het managementteam van LabPON bestaat uit
- Directeur-bestuurder
- Medisch manager
- Manager bedrijfsvoering
- Unithoofd Histologie
- Unithoofd Cytologie, moleculaire pathologie en medisch secretariaat
- HR-adviseur
- Manager bedrijfsbureau
- Adviseur communicatie, beleid en ondersteuning
- Directie secretaresse
Daarnaast zijn er een aantal staffuncties binnen LabPON
- Twee medewerkers Kwaliteit, arbo en milieu
- Twee applicatiebeheerders
Het bedrijfsbureau is een gezamenlijke entiteit met Labmicta. Het bedrijfsbureau bestaat uit de receptie, inkoop, financiële administratie, personeels- en salarisadministratie, apparatuurbeheer, BHV, vervoersdienst, gebouwbeheer, facilitaire dienst en de ICT.
Verzuimpercentage
Begin 2023 was het verzuimpercentage 8,72%. Eind 2023 was het verzuimpercentage 2,59%. Een flinke daling t.o.v. het begin van het jaar. In 2023 hebben we werknemersbijeenkomsten gepland in het kader van verzuim. Deze bijeenkomsten zijn verzorgd door Falke en Verbaan. De verzuimbijeenkomsten zijn het fundament geweest om het gedragsmodel van ons verzuim in de organisatie in te bedden.
Meerjarenbeleidsplan
In de introductie van dit jaarverslag is kort weergegeven dat het aantal pijlers gereduceerd is van vijf naar drie. In het meerjarenbeleidsplan zijn de strategische keuzes op de middellange en lange termijn weergegeven met als doel te komen tot meer focus en samenhang in de jaarplannen en projecten. De input voor de jaardoelen en projecten is opgehaald in catchball sessies. Deze sessies zijn gehouden met verschillende groepen binnen LabPON, waaronder het MT, de OR, het continu verbeterteam en een sessie met open inschrijving waar iedere medewerker van LabPON zich voor kon inschrijven. De onderwerpen en ideeën die het meest genoemd werden zijn meegenomen in het meerjarenbeleidsplan. Door brede participatie uit de gehele organisatie is er gezorgd voor fundament en draagvlak voor projecten en ontwikkelpunten van LabPON voor de middellange en lange termijn. In het meerjarenbeleidsplan 2024-2026 zijn kernwaarden geformuleerd, deze zijn mede opgehaald in de catchball sessies. Kernwaarden die veel genoemd werden waren Trots, Ondernemend en Professioneel, ofwel TOP.
Organisatieontwikkeling
Een belangrijke ontwikkeling die in 2023 in gang is gezet is de doorontwikkeling van de organisatiestructuur. Er is een instemmingsaanvraag bij de OR gedaan voor de transitie van 6 unit coördinatoren naar 4 operationeel leidinggevenden. De werving van de operationeel leidinggevenden is gestart in 2023 en begin 2024 zijn ze formeel benoemd.
Pijler 2: Processen & Automatisering
Het primaire pathologie proces van LabPON is opgedeeld in de onderdelen:
- histologie
- immunologie
- cytologie
- moleculaire pathologie
- medisch secretariaat
Productiecijfers
Productie aantallen
Met de Tispa wordt met behulp van superkritische CO2 techniek het lichaamsweefsel doorgevoerd. De superkritische CO2 vervangt de gevaarlijke chemicaliën xyleen en aceton.
Er zijn verschillende innovatie en implementatie projecten uitgevoerd in 2023 voor de afdeling histologie. Een belangrijke verandering heeft plaatsgevonden bij het kleuren van het materiaal. Er is onderzoek gedaan nar de type kleuringen, hoe vaak ze jaarlijks worden aangevraagd, wat de reden van aanvraag is en of er alternatieven zijn. In overleg met de pathologen zijn er kleuringen geschrapt en zijn we met behulp van een nieuwe kleurmachine (Tiziano) overgestapt op een aantal CE-IVD kleuringen.
Tispa
In 2023 is de validatie van het proces rondom de Tispa 2 doorvoer machine gestart. Met de Tispa wordt met behulp van superkritische CO2 techniek het lichaamsweefsel doorgevoerd. De superkritische CO2 vervangt de gevaarlijke chemicaliën xyleen en aceton. Daarbij heeft het positieve effecten voor de weefselveiligheid en de DNA kwaliteit. De verwachting is dat medio 2024 de vier Tispa 2 volledig in de running zijn.
Proscia
In 2023 is het Image Management System (IMS) Concentriq DX van de firma Proscia geïmplementeerd. Dit is een onafhankelijk platform t.o.v. de leveranciers van apparatuur zoals scanners en het laboratorium managementsysteem (LMS). De viewer, in combinatie met nieuwe generatie scanners, biedt de mogelijkheid om op den duur volledig digitaal te kunnen gaan werken.
Vacumeren
In 2024 heeft LabPON een projectgroep opgericht met een afvaardiging uit het ZGT, MST, SKB en SXB om gezamenlijk op te trekken in het project Vacumeren. Doel van het project is om in 2024 groot vers lichaamsmateriaal afkomstig van de OK’s van de vier ziekenhuizen gevacumeerd te ontvangen waarmee het gebruik van formaldehyde op de OK’s flink reduceert. Eind 2023 is de benodigde apparatuur door de ziekenhuizen en door LabPON aangeschaft. De verwachting is dat in de loop van 2024 alle vier de ziekenhuizen de mogelijkheid hebben om groot lichaamsmateriaal op de OK te vacumeren.
De afdeling immunologie is in 2023 begonnen met de inventarisatie voor nieuwe stainers. Ze zijn op werkbezoek gewest bij het Radboud UMC Nijmegen om de Omnis stainer van de firma Dako te bekijken. Ook zijn ze bij het Prinses Maxima Centrum in Utrecht op werkbezoek geweest om de Bond Prime stainer van de firma Leica te bekijken.
Uiteindelijk is besloten om eind 2023 de Bond Prime uit te proberen. De definitieve keuze voor de nieuwe stainers wordt in 2024 verder uitgewerkt.
In 2023 is de afdeling cytologie gestart met rondzending binnen kenniscentrum. In totaal zijn er 2 rondzendingen in 2023 gestuurd. Samen met de afdeling moleculaire pathologie zijn er stappen gezet in het lopende onderzoek over de optimalisatie van cytologisch materiaal voor RNA analyses. Hiervoor hebben analisten van moleculair en cytologie deelgenomen aan de avondnascholing Histo meets cyto, om te horen hoe andere laboratoria omgaan met meer onderzoek op minder cellen. Het vervolg van deze optimalisatieslag wordt opgepakt middels een afstudeeropdracht in 2024.
De medische administratie is het eerste aanspreekpunt voor de aanvragers uit de ziekenhuizen, huisartspraktijken en de zelfstandige behandelcentra. Dagelijks hebben zij telefonisch contact met de secretariaten van de aanvragers over de ingezonden onderzoeken. Indien de aanvrager inhoudelijke vragen heeft over het pathologie verslag wordt er doorverbonden naar de betreffende patholoog.
De medische administratie is continu bezig met haar processen bij te sturen en aan te scherpen. In mei zijn ze daarom gestart met een dagstart. Tijdens de dagstart worden de belangrijkste punten voor de komende 24 uur besproken, zodat er kort cyclisch kan worden bijgestuurd.
Door het digitaal aanvragen door de ziekenhuis is een groot deel van de werkzaamheden van de medische administratie geautomatiseerd. Na het ZGT en het MST ontvangen wij sinds september 2023 de aanvragen vanuit het SKB digitaal.
Er is een business case geschreven voor de aanschaf van een nieuwe Illumina sequencer. Deze NextSeq2000 sequencer is eind 2023 aangeschaft. De sequencer is aangeschaft om met de nieuwe ontwikkelingen en nieuwe richtlijnen mee te kunnen gaan.
Voor de snel-diagnostiek van de BRAF mutatieanalyse bij het melanoom is in samenwerking met Isala een snelle (cito) workflow ingericht. Daarbij wordt het materiaal dezelfde dag naar Isala vervoerd en wordt er dezelfde dag (indien mogelijk) een analyse op de Idylla uitgevoerd.
Er is een continu verbetertraject gestart waarbij onderzoek is gedaan naar de verslaglegging van moleculaire analyses. Het doel was om de Eerste Keer Goed (EKG) van de uitslagformulieren te verbeteren van 62% naar 95% bij een normale productie.
Daarnaast is er een stageopdracht uitgevoerd over de optimalisatie van een multiplex real-time PCR HPV-assay voor een verbeterde opsporing van HPV-6 en HPV-11. Er zijn enkele aanknopingspunten gevonden en in 2024 wordt hier een vervolg aan gegeven middels een nieuwe stageopdracht.
In 2023 zijn 67 nieuwe aanvragen voor wetenschappelijk onderzoek in behandeling genomen. Van 33 lopende studies is bij 20 studies materiaal ontvangen. We merken een stijging in de aanvraag van het aantal studies. De wetenschapscommissie streeft ernaar om iedere twee weken een uitspraak te doen over de mogelijkheden om wel en niet te kunnen deelnemen aan studies.
We ervaren dat externen die wetenschappelijk onderzoek bij ons aanvrager erg tevreden zijn over de kwaliteit en capaciteit van ons pathologie proces. Daarbij verloopt de samenwerking met de UT en de verschillende ziekenhuizen goed. Bij verschillende studies zijn er publicaties tot stand gebracht waaraan LabPON een actieve bijdrage heeft geleverd. Wetenschappelijk onderzoek vormt de basis voor de diagnostiek en het is belangrijk om mee te bewegen met de kliniek in hun streven om bij te dragen in wetenschappelijk onderzoek.
Raad van Accreditatie
De Raad van Accreditatie heeft na aanleiding van de goede resultaten uit de ISO 15189 audit in 2022 een lichter beoordelingsregime voor LabPON voorgesteld. Daarom heeft er geen controlebezoek plaatsgevonden in 2023.
Bevolkingsonderzoek Colon audit
In 2023 heeft de audit voor het Bevolkingsonderzoek Colon plaatsgevonden. Tijdens deze BVO Colon audit zijn wederom geen afwijkingen geconstateerd.
Externe kwaliteitscontrole
Naast interne controle op kwaliteit is LabPON voor de externe kwaliteitscontrole een samenwerking aangegaan met Isala en Deventer ziekenhuis. Dit is verplicht vanuit de NEN-EN-ISO 15189 maar we vinden het ook zelf belangrijk om ons te spiegelen aan andere laboratoria. Er vindt periodiek een kritische beoordeling plaats van elkaars gekleurde coupes. De uitkomst hiervan wordt intern beoordeeld en indien nodig worden er verbetermaatregelen uitgezet. In 2023 was hier geen aanleiding voor.
Informatiebeveiliging: voorbereidingen getroffen voor NEN7510-certificering
In 2023 hebben we ons gericht op het versterken van onze informatiebeveiliging en de voorbereidingen getroffen voor het behalen van de NEN7510-certificering.
Risicobeoordeling en documentbeheer
We zijn gestart met een uitgebreide inventarisatie en evaluatie van de risico's op het gebied van informatiebeveiliging. Op basis van deze risicobeoordeling hebben we passende maatregelen genomen om onze informatiebeveiliging te versterken. Daarnaast hebben we alle documentatie met betrekking tot informatiebeveiliging geactualiseerd en geordend, zodat deze consistent en toegankelijk is voor de belanghebbenden.
Interne audits
Om de effectiviteit van onze informatiebeveiligingsmaatregelen te toetsen, hebben we interne audits uitgevoerd. De bevindingen van deze audits hebben geleid tot waardevolle verbeteringen in onze informatiebeveiligingsprocessen.
Klaar voor NEN7510-certificering
Door deze stappen te ondernemen, hebben we de nodige voorbereidingen getroffen voor het behalen van de NEN7510-certificering. In 2024 zullen we onze inspanningen voortzetten om deze certificering te behalen. We blijven ons continu inzetten voor het versterken van onze informatiebeveiliging. Dit doen we om de privacy van onze patiënten te beschermen en een veilige omgeving te creëren voor het verwerken van hun gevoelige informatie.
Continu verbeteren
LabPON heeft een begin gemaakt om het continu verbeter DNA in de organisatie op te nemen. Een groep van 11 medewerkers heeft in 2023 hun Greenbelt certificaat behaald. Er zijn verschillende verbetertrajecten uitgevoerd om processen efficiënter in te richten. Om de voortgang van het continu verbeteren te monitoren is de Obeya [link naar uitleg Obeya] in het leven geroepen. Bij de Obeya worden de afwijkingen op de primaire processen besproken en wordt de voortgang van projecten gedeeld. Met als doel te sturen op de jaardoelen door middel van kritische prestatie indicatoren (KPI).
De nieuwe generatie scanners biedt de mogelijkheid om op den duur volledig digitaal te kunnen gaan werken.
Pijler 3: Samenwerken & Omgeving
PABLO
LabPON is al geruime tijd lid van de PABLO, een vereniging van zelfstandige laboratorium organisaties (pathologie en medische microbiologie) waar bedrijfsmatige en strategische onderwerpen met elkaar besproken worden. vanwege de ontwikkelingen in de buitenwereld heeft LabPON ervoor gekozen om extra verbinding te zoeken met vergelijkbare organisaties zoals Pathologie Friesland, Pathan/PAL Dordrecht en pathologie DNA.
Kenniscentrum
Vanuit het Kenniscentrum Pathologie zijn in 2023 verschillende activiteiten en bijeenkomsten gepland met de pathologie afdelingen van Isala en Deventer ziekenhuis, voor zowel de pathologen als analisten en medisch secretaresses. Met als doel kennis en kunde uit te wisselen en te leren van elkaars best practices. Enerzijds voor het primaire pathologie proces en anderzijds voor (investeringen in) innovaties.
IDON
In 2023 zijn de vervolgstappen gezet in het digitaal platform (Labonline) voor digitaal aanvragen en het delen van uitslagen t.b.v. de Eerste lijnsdiagnostiek in samenwerking met ZorgnetOost, regionale ziekenhuizen en huisartsen.
Dienstverleningsovereenkomsten en samenwerkingsovereenkomsten
In 2023 heeft LabPON met het ZGT een meerjaren dienstverleningsovereenkomst afgesloten (periode 2023-2030). Hiermee bestendigen LabPON en het ZGT de al bestaande samenwerking.
In 2023 heeft LabPON met het UMCU een samenwerkingsovereenkomst afgesloten voor de pathologie en met name de moleculaire diagnostiek voor een periode van ten minste vijf jaar.
LabPON heeft met Diagnostiek voor U in 2023 de intentie uitgesproken om de dienstverleningsovereenkomst te verlengen voor een langere periode. De dienstverleningsovereenkomst heeft betrekking op de periode 2024 tot en met 2028.
Met het MST is in 2023 de intentie uitgesproken om de dienstverleningsovereenkomst langdurig te verlengen voor de periode 2024-2030.